Войти

Жаһандық экономикада қандай өзгерістер бар?

McKinsey & Company мәліметтері бойынша, көптеген елдерде экономиканың өсу қарқыны жеделдеп, үдей түскен, бұған өндірістік сектордағы ғана емес, қызмет көрсету саласындағы көрсеткіштер де ықпал етуде.

Әлем елдеріндегі экономикалық көрсеткіштер әртүрлі, бірақ жалпылай алғанда оның өсу көрсеткіші оң сипатта, деп мәлімдейді McKinsey сарапшылары. 2024 жылдың ІІ тоқсанында АҚШ экономикасы 2,8%-ға ұлғайып өскен, ал бұл экономистер болжаған 2%-дан асып түсетін көрсеткіш. АҚШ экономикасының бұлайша қыз-қыз қайнауына елдегі тұтынушылық шығындардың жоғары болуы, коммерциялық мақсаттағы жылжымайтын мүлікке бағытталған инвестициялар ағыны және сатуға арналған тауарлардың жинақталған қоры септік етсе керек. Сарапшылардың айтуынша, тауарлар қорының жинақталуына қарап, бұл елде корпоративтік ортада оптимизм мол деп түйіндеуге негіз бар.

Ал, мысалға, еуроаймақтағы экономиканың жағдайын дәл осындай шуақты деп суреттей алмаймыз: 2024 жылдың ІІ тоқсанында Еуродақ елдеріндегі ЖІӨ тоқсандық есептеуде бар болғаны 0,3%-ға, жылдық есептеуде 0,6%-ға ғана өскен.

Есесіне сарапшылар дамушы елдердің экономикаларына анағұрлым оптимистік баға берген. Биылғы жылдың ІІ тоқсанында Қытайда ЖІӨ-нің өсуі ептеп баяулап қалғанымен, жылма-жыл есептегенде 4,7% деңгейінде өскен, бұл батыс өлшемдеріне шаққанда айтарлықтай жоғары ауқым. Үндістан экономикасының өсу қарқыны бұдан да жылдам: аталған кезеңде бұл елдегі ЖІӨ 5,9%-ға өскен, негізінен өңдеу өнеркәсібі мен электр энергиясын өндіру есебінен. Ресейге тоқталсақ, оның әскери экономикасы сыртқы ықпалдардың алдында тұрақты деңгей көрсетуге тырысып бағуда: ІІ тоқсанда бұл елдің ЖІӨ көрсеткіші жылдық есептеуде 4%-ға өскен.

McKinsey зерттеген экономикалардың арасында орталық банкі негізгі мөлшерлемені төмендеткен бірден-бір ел Қытай деуге болады, бұл сарапшылардың біразы үшін күтпеген жағдай еді. Былтыр шілдеде бұл елде кредиттер бойынша базалық мөлшерлеме 3,45%-дан 3,35%-ға дейін төмендетілді, ал ипотекалық кредиттер үшін өзіндік бағыт-бағдар ретіндегі кредиттер бойынша бес жылдық базалық мөлшерлеме 3,95%-дан 3,85%-ға дейін төмендетілді. Үш күннен кейін Қытайдың орталық банкі коммерциялық банктер үшін бір жылдық кредиттердің пайыздық мөлшерлемесін 2,5%-дан 2,3%-ға дейін төмендетті.

Қытай билігінің мұндай шешімдерін сарапшылар ел экономикасының баяу қарқыны мен жылжымайтын мүлік секторындағы тұрақсыздықпен түсіндіреді. Қытайдың жылжымайтын мүлік нарығына қатысты алаңдаушылық бұрыннан бар, ал 2024 жылдың ІІ тоқсанында жылжымайтын мүлікті сатудан түскен табыс ептеп болса да төмендеп кеткен. Қытай экономикасына бағытталған тікелей инвестициялар ағыны да қысқарып жатыр, мысалы, жылма-жыл есептегенде инвестициялардың төмендеу көрсеткіші 2024 жылдың ІІ тоқсанында −33,2%-ды (өткен тоқсанда −26,1%) құраған.

McKinsey сарапшылары зерттеген елдердегі орталық банктер инфляцияға қатысты пайымдарын 2–2,3% деңгейінде деп болжайды. Инфляция бұрынғысынша дамыған елдерде төмендеп жатыр, дейді сарапшылар, сол елдердегі халықтың инфляцияға қатысты күту болжамдарына сүйеніп. Мысалы, америкалық тұтынушылар бір жылдан кейін бағалар 3%-ға өседі деп есептейді (олардың биылғы жылға қатысты болжамдары 3,2% шамасында-тын). Ал еуроаймақта инфляция мақсатты көрсеткіштерден біршама жоғары, дейді сарапшылар, ЕО елдеріндегі жалақы деңгейінің өсу қарқынына сілтеме жасап (2024 жылдың І тоқсанында 5,1% болатын).

McKinsey сарапшылары назарға алған дамушы елдердің экономикаларында тұтынушылық инфляция тұрақты деуге негіз бар, тек Ресейде жеделдей түскен. Биыл маусымда РФ нарығындағы тұтыну бағаларының өсуі 8,6%-ды құраған (мамырда 8,3%). Шілдеде оларда коммуналдық тарифтер қымбаттап кетті (шамамен 10%-ға дейін). Ал Үндістанда тұтыну бағалары мамырдағы 4,8%-дан маусымда 5,1%-ға дейін өскен, негізінен азық-түлік бағасының өсуіне орай. Маусым айында Бразилияда инфляция 4,23%-ды құраған, бұл осы елдің орталық банкі белгілеген 3%-дан әлдеқайда жоғары.

Шілдеде шикізаттардың бағасы ептеп төмен түскенімен, пандемияға дейінгі бағаларға жақындай алған жоқ. Алтынның тоқтаусыз қымбаттауына нарық атаулы үйреніп те қалса керек: шілдеде оның бағасы тарихи шекке жетіп, бір унция үшін 2380 АҚШ долларынан асып түсті. Пайдалы қазбалардың арасында сондай-ақ, литийдің бағасы шарықтап өсуде: металдың бұл түріне деген сұраныс 2018 жылдан 2023 жылға дейінгі кезеңде 231%-ға өскен, бұған әлем бойынша танымалдығы арта түскен таза энергия өндіру мәселесі ықпал етуде. Есесіне энергия тасымалдау бағасындағы құбылмалық әрі қарай жалғасуда.

Жұмыссыздық деңгейі, мысалы, АҚШ-та аса өзгере қоймаған, мамырдағы 4%-бен салыстырғанда маусымда 4,1%-ды құраған. Бірақ шілдеде 4,3%-ға дейін ептеп өскен. Үндістанда жұмыссыздық деңгейі маусымда 9,2%-ға дейін өскен (мамырда: 7,0%). Қытайда бұл көрсеткіш 5% деңгейіндегі тұрақты қалыпта қалған.

АҚШ долларының әрі қарай нығаюы аясында бұл елге бағытталған импорт бағасы биыл ІІ тоқсанда 6,9%-ға қымбаттай түскен (соңғы екі жылдағы рекордтық көрсеткіш). Мамыр айында АҚШ экспорты 261,7 млрд долларға жеткен, бұл сәуірдегіден 1,8 млрд доллар аз ауқым. АҚШ-тағы ай сайынғы сауда тапшылығы 0,8%-ға дейін, яғни 75,1 млрд долларға төмендеп кеткен. Үндістанда сауда тапшылығы 8,4 млрд АҚШ долларына жеткен: бұл елде тауарлардың экспорты да, импорты да құлдыраған. Жалпылай алғанда, жаһандық экономика өз өсуін әрі қарай жалғастыруда, мұны сарапшылар елдер арасында баяу да болса, тұрақты негізде жүріп жатқан сауда көлемінің артуымен түсіндіріп отыр.

Поделиться:

Смотрите также:

Алтынның мемлекеттік резервтегі атқаратын қызметі қандай
1 год назад
Себебі, алтын бағалы металдардың негізгісі болып табылады және оның әлемдік нарықтардағы бағасы өте тұрақты. Бұған дейін орын алған кризистерде алтын өз бағасын жоғалтпады және осындай дағдарыс сәттерінде керісінше алтынға деген сұраныс арта түсетіні...
Больше одного не предлагать? Зачем в Казахстане решили создать своё рейтинговое агентство
1 год назад
В октябре 2023 года в Агентстве по регулированию и развитию финансового рынка (АРРФР) заявили о разработке правовой основы для создания в Казахстане национального рейтингового агентства (РА), которое должно стать частью комплекса по повышению транспа...
Алюминиевый суверенитет: как государство и бизнес развивают высокие переделы
1 год назад
Для этого, как считают участники рынка, необходимо развивать производства продукции с высокой добавленной стоимостью при максимальном использовании отечественного сырья. Государство обещает таким проектам свою всемерную поддержку, взамен рассчитывая ...
Канадская компания начала геологоразведку крупнейшего месторождения меди в Казахстане
5 месяцев назад
«Согласно официальному сообщению, опубликованному на Торонтоской фондовой бирже (TSX), Ivanhoe Mines, одна из ведущих мировых горнодобывающих компаний и первооткрыватель крупнейших медных месторождений, объявляет о...
Купить, продать, придержать
1 год назад
Иллюстрации: Chris Lyons для Forbes ...
Рост экономики и замедление инфляции: в правительстве РК подвели итоги 2023 года
1 год назад
Редакция Primeminister.kz начинает публикацию серии материалов об итогах развития Казахстана за 2023 год. В нынешнем году была продолжена реализация масштабных реформ, обозначенных главой государства Касым-Жомартом Токаевым в предвыборной программе и...
Freedom Bank запретил переводы с карт «Мир»
1 год назад
Freedom Bank (входит в Freedom Holding Тимура Турлова) запретил денежные переводы с карт и на карты «Мир». Об этом 27 февраля сообщило издание Frank Media. Кредитная организация предупредила клиентов, что переводы в приложении Freedom ...
Толукпаев, Accor и партнёры построят отель в Катон-Карагае
1 год назад
Председатель совета директоров компании TOR’RE Ерболат Жаксылыков и основатель холдинга AITAS Серик Толукпаев совместно с генеральным директором Accor New East Europe Алексисом Делароффом провели встречу и обсудили сотрудничество в рамках строительст...